Rijp aan de bovenleiding is een vorm van ijsvorming die kan optreden bij vorst, mist en weinig wind. De waterdamp in de lucht condenseert dan op de bovenleiding, waardoor er een laagje rijp ontstaat. Rijp kan leiden tot storingen in het treinverkeer.
Wanneer een trein over een bovenleiding rijdt met rijp erop, kan er vonkenregen ontstaan. Dit komt doordat de rijp de stroomgeleiding tussen de bovenleiding en de pantograaf van de trein belemmert. De vonkenregen kan schade aanrichten aan de bovenleiding, de pantograaf en de trein zelf.
In extreme gevallen kan rijp aan de bovenleiding ook leiden tot het stilvallen van een trein. Dit komt doordat de rijp de stroomgeleiding zo ernstig belemmert dat de trein niet meer kan rijden.
ProRail, de beheerder van het Nederlandse spoorwegnet, neemt maatregelen om rijp aan de bovenleiding te voorkomen. Zo worden er ‘s nachts treinen ingezet om de bovenleiding te verwarmen. Ook worden er sensoren gebruikt om rijpvorming te detecteren, zodat er snel maatregelen kunnen worden genomen.
In de afgelopen jaren zijn er in Nederland gemiddeld 0 storingen per dag gemeld als gevolg van rijp aan de bovenleiding. De meeste storingen vinden plaats in de wintermaanden, wanneer de kans op vorst, mist en weinig wind het grootst is.
Hieronder zijn enkele tips voor het rijden in de winter met rijp aan de bovenleiding:
- Houd afstand tot de trein voor je.
- Wees voorbereid op plotseling remmen.
- Let op voor vonkenregen.
- Als je vonkenregen ziet, stop dan onmiddellijk.