Een drogreden is een argument dat, hoewel het op het eerste gezicht logisch lijkt, in werkelijkheid niet geldig is. Drogredenen kunnen worden gebruikt om mensen te overtuigen van iets dat niet waar is, of om hen ervan te overtuigen dat ze iets moeten doen dat niet in hun belang is.
Er zijn veel verschillende soorten drogredenen, maar ze kunnen allemaal worden ingedeeld in twee hoofdcategorieën:
- Logische drogredenen zijn argumenten die grammaticaal correct zijn, maar die niet geldig zijn omdat de conclusie niet volgt uit de premissen.
- Retorische drogredenen zijn argumenten die bedoeld zijn om de emotie van de luisteraar te bespelen, in plaats van om een logische argumentatie te geven.
Logische drogredenen
Enkele voorbeelden van logische drogredenen zijn:
- Ad hominem: Dit type drogreden valt de persoon aan in plaats van zijn argument.
- Post hoc ergo propter hoc: Dit type drogreden stelt dat iets de oorzaak is van iets anders, omdat het na dat iets gebeurde.
- Slippery slope: Dit type drogreden stelt dat een kleine stap tot een ongewenste uitkomst zal leiden.
- Argumentum ad populum: Dit type drogreden stelt dat iets waar is omdat veel mensen het geloven.
- Appeal to authority: Dit type drogreden stelt dat iets waar is omdat een autoriteit het zegt.
Retorische drogredenen
Enkele voorbeelden van retorische drogredenen zijn:
- Ad nauseam: Dit type drogreden herhaalt een argument keer op keer, in de hoop dat de luisteraar uiteindelijk overtuigd zal raken.
- Bandwagon: Dit type drogreden stelt dat iets waar is omdat iedereen het doet.
- Scary-sounding words: Dit type drogreden gebruikt woorden of uitdrukkingen die angstig of negatief klinken om de luisteraar te overtuigen.
- Appeal to emotion: Dit type drogreden speelt in op de emoties van de luisteraar, in plaats van op zijn logica.
Hoe snijd je een drogreden door?
De beste manier om een drogreden door te snijden, is om de drogreden te identificeren en vervolgens uit te leggen waarom deze niet geldig is.
Als je een logische drogreden identificeert, kun je proberen te laten zien dat de conclusie niet volgt uit de premissen. Je kunt dit doen door de premissen te betwisten of door te laten zien dat de conclusie niet logisch volgt uit de premissen.
Als je een retorische drogreden identificeert, kun je proberen te laten zien dat het argument niet gebaseerd is op logica of feiten, maar op emoties of manipulatie. Je kunt dit doen door de argumenten te betwisten of door te laten zien dat ze niet relevant zijn voor de discussie.
Hier zijn enkele specifieke tips voor het snijden door drogredenen:
- Wees specifiek. Geef niet alleen aan dat het argument een drogreden is, maar leg ook uit waarom.
- Blijf bij het onderwerp. Vermijd het om persoonlijke aanvallen te maken of om het onderwerp te veranderen.
- Wees respectvol. Zelfs als je het niet eens bent met het argument, is het belangrijk om respectvol te blijven.
Hier zijn enkele voorbeelden van hoe je een drogreden kunt doorknippen:
Ad hominem:
- Persoon: “Jij bent dom, dus je argument is fout.”
- Antwoord: “Dat is een ad hominem-drogreden. Het is niet relevant voor de discussie of ik dom ben of niet.”
Post hoc ergo propter hoc:
- Persoon: “Ik heb deze nieuwe vitaminepillen genomen en nu ben ik niet meer ziek. De pillen hebben me genezen!”
- Antwoord: “Het is mogelijk dat de pillen hebben geholpen, maar het is ook mogelijk dat je gewoon vanzelf beter werd. Er is geen bewijs dat de pillen de oorzaak waren van je genezing.”
Slippery slope:
- Persoon: “Als we homohuwelijk toestaan, zullen we straks ook dierenhuwelijken toestaan.”
- Antwoord: “Dit is een slippery slope-drogreden. Er is geen reden om aan te nemen dat het toestaan van homohuwelijk zal leiden tot het toestaan van dierenhuwelijken.”
Argumentum ad populum:
- Persoon: “Iedereen weet dat de aarde plat is.”
- Antwoord: “Het aantal mensen dat iets gelooft, zegt niets over de waarheid van dat geloof