In de politiek is een coalitie een samenwerkingsverband tussen twee of meer politieke partijen. Deze partijen hebben samen een meerderheid van de stemmen in een volksvertegenwoordiging, zoals de Tweede Kamer in Nederland. De partijen in een coalitie vormen samen de regering.
Een coalitie wordt gevormd na de verkiezingen. De partijen die de meeste stemmen hebben gekregen, gaan onderhandelen met elkaar om te kijken of ze een regering kunnen vormen. Deze onderhandelingen worden ook wel de formatie genoemd.
De partijen in een coalitie moeten het eens zijn over de belangrijkste beleidspunten. Dit wordt vastgelegd in een coalitieakkoord. Het coalitieakkoord is een soort contract waarin de partijen hun afspraken vastleggen.
Een coalitie kan uit verschillende partijen bestaan. In Nederland is het gebruikelijk dat de coalitie uit partijen van verschillende politieke stromingen bestaat. Dit zorgt ervoor dat er een bredere vertegenwoordiging is in de regering.
Er zijn verschillende soorten coalities. Een mogelijke indeling is op basis van het aantal partijen in de coalitie:
- Een coalitie van twee partijen wordt een meerderheidscoalitie genoemd. Deze coalitie heeft altijd een meerderheid van de stemmen in de volksvertegenwoordiging.
- Een coalitie van meer dan twee partijen wordt een minderheidscoalitie genoemd. Deze coalitie heeft niet altijd een meerderheid van de stemmen in de volksvertegenwoordiging. Om toch te kunnen regeren, kan een minderheidscoalitie steun krijgen van een of meer andere partijen. Dit wordt gedoogsteun genoemd.
Een andere indeling is op basis van de politieke stromingen van de partijen in de coalitie:
- Een coalitie van partijen met dezelfde politieke stroming wordt een homogeene coalitie genoemd.
- Een coalitie van partijen met verschillende politieke stromingen wordt een heterogene coalitie genoemd.
In Nederland is de huidige coalitie een heterogene coalitie van vier partijen: de VVD, het CDA, D66 en de ChristenUnie.