Een minderheidskabinet is een kabinet dat niet over een meerderheid van de zetels in de Tweede Kamer beschikt. Dit betekent dat het kabinet niet alle wetsvoorstellen kan aannemen zonder de steun van andere partijen.
Er zijn verschillende redenen waarom een minderheidskabinet kan worden gevormd. Zo kan het voorkomen dat er geen coalitie van partijen is die samen een meerderheid in de Tweede Kamer heeft. In dat geval kan een minderheidskabinet worden gevormd door een partij die de meeste zetels heeft gewonnen. Een minderheidskabinet kan ook worden gevormd door een coalitie van partijen die samen minder dan de helft van de zetels hebben.
Een minderheidskabinet heeft een aantal nadelen. Zo is het kabinet minder stabiel dan een meerderheidskabinet. Als een andere partij de steun aan het kabinet intrekt, kan het kabinet vallen. Daarnaast heeft een minderheidskabinet meer moeite om wetsvoorstellen aangenomen te krijgen. Het kabinet moet dan vaak steun zoeken bij andere partijen, wat kan leiden tot compromissen.
Er zijn ook enkele voordelen aan een minderheidskabinet. Zo kan het kabinet meer openstaan voor nieuwe ideeën en initiatieven. Daarnaast kan het kabinet gedwongen worden om meer te debatteren met de Tweede Kamer, wat kan leiden tot een beter geïnformeerde besluitvorming.
In Nederland is een minderheidskabinet relatief zeldzaam. In de afgelopen 70 jaar zijn er slechts vijf minderheidskabinetten geweest. Het huidige kabinet, dat in 2023 is aangetreden, is ook een minderheidskabinet. Het kabinet bestaat uit de PVV, VVD, BBB en 50Plus. Deze vier partijen hebben samen 55 zetels in de Tweede Kamer, terwijl er 76 zetels nodig zijn voor een meerderheid.
Een minderheidskabinet kan een stabiel kabinet zijn als het de steun heeft van andere partijen in de Tweede Kamer. Als het kabinet deze steun verliest, kan het vallen.